WÓJCICKI - Polish Auction House

Auction 14  –  28 September - 5 October 2024

WÓJCICKI - Polish Auction House, Auction 14

Ancient, Polish and World Coins, Paper Money and Shares

Part 1: Sa, 28.09.2024, from 1:00 PM CEST
Part 2: Sa, 28.09.2024, from 4:00 PM CEST
Part 3: Su, 29.09.2024, from 9:00 AM CEST
Part 4: Su, 29.09.2024, from 6:00 PM CEST
Part 5: Mo, 30.09.2024, from 5:00 PM CEST
Part 6: Tu, 01.10.2024, from 9:00 AM CEST
Part 7: Tu, 01.10.2024, from 2:00 PM CEST
Part 8: Tu, 01.10.2024, from 6:00 PM CEST
Part 9: We, 02.10.2024, from 5:00 PM CEST
Part 10: Th, 03.10.2024, from 5:00 PM CEST
Part 11: Fr, 04.10.2024, from 5:00 PM CEST
Part 12: Sa, 05.10.2024, from 10:00 AM CEST
Part 13: Sa, 05.10.2024, from 1:00 PM CEST
Part 14: Sa, 05.10.2024, from 5:00 PM CEST
The auction is closed.

Description

Stephen Bathory, Groschen Riga 1583 - L Variety with obverse legend ending with L. Variant with punctuation in the form of circles.

Odmiana z legendą awersu zakończoną L. Wariant z interpunkcją w postaci kółek.
Przedostatni rocznik groszy ryskich Batorego.
Po wielkiej reformie monetarnej Zygmunta Starego nastał kilkudziesięcioletni okres stagnacji, który z biegiem czasu zamienił się w chaos pieniężny. U progu panowania Stefana Batorego w obiegu znajdowały się monety dwóch ostatnich Jagiellonów, jak też monety obce. Uporządkowanie kwestii pieniężnych przez nowego króla było nieodzowne. Wielka reforma Stefana Batorego z lat 1578-1580 należy do najważniejszych w historii polskiego mennictwa. Objęła ona m.in.: emisję stabilnego i pełnowartościowego pieniądza, powiązanie systemu pieniężnego Rzeczypospolitej z systemem cesarskim, ostateczne wdrożenie polsko-litewskiej unii monetarnej. System wprowadzony w 1580 roku funkcjonował do końca rządów Stefana Batorego i przez znaczną część panowania jego następcy (do roku 1601). W czasach Stefana Batorego pracowały mennice: koronne (Olkusz, Poznań), litewska (Wilno), pruska (Malbork), miejskie (Gdańsk, Ryga). Dwudenary litewskie emitowała ponadto kurlandzka mennica w Mitawie, zaś koronne talary i dukaty król kazał bić w siedmiogrodzkiej mennicy w Nagy Banya. Do mennictwa związanego z panowaniem Stefana Batorego zalicza się również gdańskie monety oblężnicze z roku 1577.  Grosze Stefana Batorego bito ze srebra próby V ¾ łuta. Ważyły one średnio 1,904 g i zawierały 0,684 g czystego kruszcu. Były emitowane przez mennicę koronną w Olkuszu (1579-1582), przez mennicę litewską w Wilnie (1580-1581) oraz przez mennice miejskie w Gdańsku (1578—1579) i w Rydze (1581-1584). W latach 1580-1581 wybito serię groszy koronnych zdecydowanie odróżniających się stylistyką od groszy olkuskich. W katalogu J. Parchimowicza i M. Brzezińskiego zostały one opisane jako „grosze nieznanego pochodzenia”. Nie należy wykluczać, że mamy tu do czynienia z fałszerstwami z epoki. Ponadto, w roku 1577 w Gdańsku wyemitowano serię  groszy oblężniczych (o znacznie zaniżonej próbie srebra). Grosze olkuskie na awersie posiadają portret króla i napis otokowy. Rewersy są natomiast bardzo zróżnicowane. Występują tam: sam herb Polski lub Orzeł Biały i Pogoń, herb Trzy Zęby Batorych w różnych miejscach (na części odmian nie występuje herb Batorych), herb Glaubicz podskarbiego Jakuba Rokossowskiego lub herb Jastrzębiec zarządcy mennicy Piotra Zborowskiego i jego inicjały „P – Z” lub herb Przegonia nowego podskarbiego Jana Dulskiego umieszczany w tarczy lub bez tarczy. Schemat ikonograficzny groszy olkuskich ustabilizował się i został pozbawiony błędów dopiero w roku 1581, po objęciu funkcji podskarbiego przez Jana Dulskiego (awers – portret króla, napis otokowy; rewers – korona, Orzeł Biały, Pogoń, Trzy Zęby, w napisie otokowym u dołu Przegonia i na końcu data). Rysunek groszy litewskich przedstawiał się następująco: awers – portret króla i napis otokowy; rewers – pod koroną herby Polski i Litwy, Trzy Zęby, po bokach data, napis otokowy. Na groszach gdańskich zamiast herbów państwowych widniał herb Gdańska, na groszach ryskich – herb Rygi. Z kolei na groszach oblężniczych z 1577 roku na awersie umieszczony był wizerunek Chrystusa i napis DEFENDE NOS CHRISTE (chroń nas Chryste), na rewersie – herb Gdańska i napis otokowy. Gdy zmienił się zarządca mennicy i Kaspra Goebla zastąpił Walter Tellemann, u góry rewersu pojawiła się kawka – jego znak menniczy.   Reference: Parchimowicz-Brzeziński 195.b, Kopicki 8086 (R1), Haljak 1000 (R)
Grade: VF Riga

Question about this lot?

Bidding

Price realized 114 EUR
Starting price 36 EUR
The auction is closed.
Feedback / Support